TX 26

Het vergaan van de TX 26

De grootste ramp die de Texelse vissersvloot deze eeuw overkwam, was het vergaan van de TX 26.  De Tijd zal het Leren van W. Griek uit Oudeschild. In de vroege morgen van 18 november 1970 moet het drama zich hebben afgespeeld, het heeft het leven gekost aan vijf jonge mensen. Het blijft gissen naar de juiste toedracht van het ongeluk. Aangenomen moet worden dat de TX 26 is vastgelopen en door het slechte weer is gekapseisd.

Woensdagmorgen om 03.15 uur liet de bemanning over de radio weten dat in verband met het slechter wordende weer, de trek uitgemaakt zou worden, waarna een haven zou worden opgezocht. Dat was het laatste levensteken. Toen later contact met De Tijd zal het Leren gezocht werd, kreeg men geen antwoord. Denkende dat de radio buiten bedrijf was, dacht men nog niet aan het ergste.

Toen in de loop van de dag, na herhaalde oproepen op radio en spoetnik, geen reactie kwam, begon men zich ongerust te maken. Het bleek ondertussen dat de TX 26 in geen enkele haven was binnengelopen.

Woensdagmiddag werd door verschillende kotters met zoeken begonnen, de grote kotters TX 14, TX 99 bleven 's nachts doorgaan met dit werk, echter zonder enig resultaat. Donderdagmiddag voer een groot deel van de Texelse kottervloot uit, om deel te nemen aan een georganiseerde zoekactie in samenwerking met de Marineluchtvaartdienst. Het gebied waar gezocht werd was de laatste bekend positie van de TX 26 te weten 53.26 noord en 003.24 oost. Met het verstrijken van de tijd verdween ook het laatste beetje hoop dat men nog had. De verslagenheid was groot, vooral in Oudeschild waar de eigenaar woonde en drie van de vijf bemanningsleden vandaan kwamen.

De vissers die aan de zoekactie deelnamen, hadden geen enkele hoop meer om nog een overlevende aan te treffen. Het doel van de actie was om een einde te maken aan de martelende onzekerheid van de nabestaanden. In deze rampnacht zijn op zee gebleven: Gerard van der Star, Louis Eelman, Kees Witte, Klaas van der Star en Bauke Visser.

De TX 26 behoorde tot de kleinere kotters van de Texelse Noordzeevloot. Het had een lengte van 18 meter en er stond een motor in van 350 pk. Het vaartuig was goedgekeurd door de Scheepvaartinspectie en voldeed daarmee aan de stabiliteitseisen van die tijd.

Later is nog gezocht door Hr.Ms. Groningen en Hr.Ms. van Speyk. Dit gebeurde met sonar, maar ook dit had geen resultaat.

Op zondag 29 november werd er in het zeemanskerkje van Oudeschild een herdenkingsdienst gehouden, om uiting te geven aan het medeleven. De hele visserijgemeenschap leefde mee en met hen vele anderen. De plaatsen in de Nederlands Hervormde Kerk waren ruim voor aanvang van de dienst volledig bezet. De andere belangstellenden konden de rouwdienst volgende in de R.K. kerk, waar een geluidslijn naartoe gebracht was. De dienst werd geleid door ds. Waardenburg en pastor Obdam. Centraal in de dienst stond het thema: Handelingen. “Stel uw vertrouwen op de Heer Jezus en gij zult behouden worden.”

De IJM 18 heeft later het st Gerard van der Star geborgen. Eigenaar W. Griek, die op ruim vijftigjarige leeftijd De Tijd zal het Leren in de vaart had gebracht, lag ten tijde van de ramp met een aanval van nierstenen thuis in bed. Hij en zijn vrouw Griet hadden geen kinderen. De bemanning op de TX 26 waren ‘zijn’ jongens. Het omkomen van die jongens heeft hem nooit meer losgelaten. Het moet gezegd worden dat de visserijcoöperatie zich zeer solidair opstelde. Willem Griek werd aangeboden om nog lopende schulden door de coöperatie te laten vereffenen. Na ampele overweging is dat door hem afwezen. Gezien zijn leeftijd was een nieuw schip geen optie. Na passen en meten werd een levensverzekering afgekocht, waarmee de nog openstaande rekeningen voldaan konden worden. De mensen stonden weer op nul. Om een inkomen te verwerven werd allerhande werk aangepakt. Ook Griet ging uit werken en het huisje achter in de tuin diende in de zomer als hun woning terwijl het eigen huis verhuurd werd. Enige jaren na het vergaan van zijn schip, trad Willem in dienst van de TESO als nachtwaker. Dit deed hij tot zijn pensioen.

Onderzoek

Op verzoek van de familie is Stichting OMV bezig met een onderzoek naar de TX 26. Na uitgebreid onderzoek zijn er twee locaties in zee waar mogelijk een match is met de specificaties van de TX 26. Binnenkort worden van deze locaties sonarbeelden gemaakt en als deze matchen met de feiten die beschikbaar zijn, wordt een expeditie ingepland.

 

Bron: Met de kop op de Zee (Sam van der Slikke, Cor de Wolf, Frits Aalderink)